Tắm bé & Vệ sinh

Tất Tần Tật Về

Tắm Bé & Chăm Sóc Bé

1. Hướng Dẫn Tắm Bé:

Tắm cho bé là một hoạt động quan trọng giúp bé sạch sẽ và khỏe mạnh. Tuy nhiên, tắm cho bé sơ sinh cũng cần lưu ý một số điều sau:

• Chuẩn bị trước khi tắm bé:
  • Chọn thời điểm thích hợp để tắm cho bé, lý tưởng nhất là khoảng 2 tiếng sau khi bé bú no. Tránh tắm cho bé khi bé đói, mệt mỏi, hoặc khi thời tiết quá lạnh.
  • Chuẩn bị tất cả đồ dùng cần thiết cho việc tắm bé trước, bao gồm: thau tắm, nước ấm (khoảng 37-38 độ C), sữa tắm dịu nhẹ dành cho bé sơ sinh, khăn tắm mềm, tã bỉm sạch, quần áo sơ sinh sạch, bông gòn, và tăm bông.
• Quá trình tắm bé:
  • Đặt bé nằm ngửa trên một bề mặt phẳng, an toàn, có thể lót một chiếc khăn mềm để tránh trơn trượt.
  • Dùng một tay đỡ phần đầu và cổ của bé, tay còn lại nhẹ nhàng rửa mặt cho bé bằng nước ấm.
  • Dùng khăn mặt mềm, thấm nước ấm, lau nhẹ nhàng vùng mặt, cổ, và các nếp gấp trên người bé.
  • Dùng sữa tắm dịu nhẹ tạo bọt, thoa nhẹ nhàng lên người bé, tránh vùng mặt và mắt.
  • Rửa sạch bọt sữa tắm trên người bé bằng nước ấm. Đảm bảo không còn sót sữa tắm trong các nếp gấp.
  • Cuối cùng, nhẹ nhàng gội đầu cho bé bằng dầu gội dành cho trẻ sơ sinh (nếu cần thiết). Có thể dùng tay hoặc lược chải đầu mềm để gội.
• Sau khi tắm bé:

• • Bế bé nhẹ nhàng, dùng khăn tắm mềm lau khô người bé bắt đầu từ đầu, lau theo chiều từ trên xuống dưới.
  • Chú ý lau khô kỹ các vùng như kẽ ngón tay, ngón chân, nách, và vùng sinh dục.
  • Mặc quần áo sạch cho bé.

Lưu ý:

• Lần tắm đầu tiên cho bé có thể chỉ cần lau người bằng khăn ấm. Không nên tắm chìm cho bé sơ sinh trong những ngày đầu.
• Thời gian tắm cho bé sơ sinh nên ngắn, khoảng 3-5 phút.
• Không nên tắm cho bé hàng ngày. Tần suất tắm phù hợp cho bé sơ sinh là 2-3 lần/tuần.
• Giữ phòng tắm ấm áp trong suốt quá trình tắm cho bé.
• Luôn luôn giám sát bé chặt chẽ trong suốt quá trình tắm bé.

2. Hướng Dẫn Thay Tã Bỉm:

• Thay tã bỉm thường xuyên cho bé để tránh hăm da. Nên thay tã bỉm cho bé sau mỗi lần bú, sau khi đi vệ sinh và khi bé thức dậy.
• Dụng cụ cần thiết: Tã bỉm sạch, nước ấm, khăn lau dành cho bé, miếng lót thay tã, kem chống hăm (nếu cần), bàn thay tã.
• Quy trình thay tã:
  • Trải một tã bỉm sạch ra trên bàn thay đồ.
  • Cởi bỏ tã bỉm cũ cho bé.
  • Nếu phân của bé mềm, bạn có thể dùng khăn ướt lau sạch phân trước.
  • Trường hợp phân của bé cứng, bạn có thể dùng dầu khoáng để làm mềm phân trước khi lau sạch.
  • Dùng nước ấm và khăn lau dành riêng cho bé để vệ sinh sạch sẽ vùng kín cho bé. Lau từ trước ra sau, đối với bé gái lưu ý cần lau từ trên xuống dưới.
  • Sau khi vệ sinh vùng kín, bạn có thể dùng bông gòn tẩm nước ấm để lau sạch các nếp gấp trên người bé, đặc biệt là vùng bẹn và nếp gấp bụng.
  • Để khô thoáng vùng kín cho bé trong vài phút trước khi mặc tã bỉm mới.
  • Thoa một lớp kem chống hăm mỏng lên vùng da đóng tã bỉm nếu cần thiết.
  • Mặc tã bỉm mới cho bé, đảm bảo tã vừa vặn, không quá chật cũng không quá rộng.
• Gợi ý: Top Tã Bỉm Giấy, Tã Bỉm Dán Quần Tốt Nhất Cho Bé 2024 Từ Chuyên Gia Matida

Lưu ý:

• Không nên dùng xà phòng để vệ sinh vùng kín cho bé vì có thể làm mất cân bằng độ pH tự nhiên của vùng này.
• Chỉ sử dụng nước ấm để vệ sinh vùng kín cho bé.
• Không nên chà xát mạnh vùng da nhạy cảm của bé.
• Thường xuyên kiểm tra tã bỉm của bé và thay tã bỉm kịp thời để tránh hăm tã.
• Nên chọn tã bỉm có chất liệu thoáng khí để tránh bí bết.
• Không nên vứt tã bỉm vào bồn cầu.

3. Hướng Dẫn Vệ Sinh Tai Mũi Họng:

Vệ sinh tai mũi họng thường xuyên cho bé để tránh các bệnh về tai mũi họng. Tuy nhiên, cần lưu ý nhẹ nhàng, tránh làm tổn thương niêm mạc mũi họng của bé.

Vệ sinh mũi:

• Dùng nước muối sinh lý nhỏ mũi cho bé 2-3 lần/ngày, đặc biệt trước khi bú hoặc ngủ.
• Sử dụng dụng cụ hút mũi chuyên dụng để hút dịch mũi cho bé (nếu cần thiết). Không nên dùng miệng để hút mũi cho bé.

Vệ sinh tai:

• Dùng khăn mềm thấm nước ấm lau nhẹ nhàng vành tai ngoài cho bé.
• Không dùng bất kỳ vật gì để ngoáy vào bên trong ống tai của bé. Ráy tai của bé thường tự đào thải ra ngoài theo cơ chế tự nhiên.
• Nếu quan sát thấy ráy tai bé quá nhiều hoặc có màu sắc bất thường, cần đưa bé đi khám bác sĩ để được xử lý.

Vệ sinh miệng:

• Sau mỗi lần bú, dùng gạc rơ lưỡi mềm thấm nước ấm hoặc nước muối sinh lý để lau nhẹ nhàng lưỡi và nướu của bé.
• Điều này giúp loại bỏ các cặn sữa còn bám trên miệng bé, tránh tưa lưỡi và giúp bé quen với việc vệ sinh răng miệng từ sớm.
• Đặc biệt lưu ý vệ sinh vùng miệng cho bé sau khi bú sữa công thức, vì sữa công thức thường bám dính hơn sữa mẹ.

4. Vệ Sinh Rốn Cho Trẻ Sơ Sinh:

• Rốn của trẻ sơ sinh cần được chăm sóc cẩn thận để tránh nhiễm trùng. Rốn trẻ sơ sinh thường rụng trong vòng 1-2 tuần sau sinh.
• Quy trình vệ sinh rốn cho trẻ sơ sinh:
  • Vệ sinh rốn cho bé bằng bông gòn tẩm cồn 70 độ sau mỗi lần tắm.
  • Giữ rốn bé luôn khô thoáng. Sau khi vệ sinh, có thể để rốn hở ra ngoài cho khô tự nhiên hoặc dùng tã bỉm hở rốn.
  • Gập phần trên của tã bỉm xuống để tránh tã cọ sát vào rốn bé, gây ẩm ướt.
  • Quan sát rốn bé hàng ngày để theo dõi các dấu hiệu bất thường như: rốn chảy dịch vàng hoặc xanh, rốn sưng đỏ, hoặc có mùi hôi. Nếu xuất hiện bất kỳ dấu hiệu nào bất thường, cần đưa bé đi khám bác sĩ ngay lập tức.

5. Chăm Sóc Da Bé:

• Da bé sơ sinh rất mỏng manh và nhạy cảm. Cần sử dụng các sản phẩm chăm sóc da chuyên dụng cho bé.
• Tắm cho bé bằng sữa tắm dịu nhẹ, không chứa xà phòng và hương liệu.
• Sau khi tắm, thoa một lớp kem dưỡng ẩm mỏng lên người bé để giúp giữ ẩm cho da. Chọn loại kem dưỡng ẩm phù hợp với loại da của bé.
• Tránh để da bé tiếp xúc trực tiếp với ánh nắng mặt trời trong 6 tháng đầu đời. Sau đó, khi cho bé ra ngoài nắng, cần che chắn cẩn thận bằng quần áo, mũ nón, và kem chống nắng dành cho trẻ em. Có thể cho bé tắm nắng nhẹ nhàng vào buổi sáng sớm, khoảng 10-15 phút mỗi lần. 
• Mặc quần áo mềm mại, thoáng mát, làm từ chất liệu cotton tự nhiên cho bé.
• Tránh cho bé mặc quần áo quá chật hoặc chất liệu thô ráp.

6. Các Vấn Đề Sức Khỏe Trẻ Em Thường Gặp

• Hăm tã: Hăm tã là tình trạng da ửng đỏ, sưng tấy, có thể kèm theo mụn nước hoặc nứt nẻ ở vùng da đóng tã bỉm. Nguyên nhân gây hăm tã thường do tã bỉm ướt hoặc bẩn, vệ sinh không đúng cách, hoặc do da bé nhạy cảm.
• Tưa miệng: Tưa miệng là tình trạng xuất hiện các mảng trắng bám trên lưỡi và mặt trong má của bé. Tưa miệng thường không gây nguy hiểm và có thể điều trị bằng thuốc kháng nấm theo hướng dẫn của bác sĩ.
• Vàng da: Vàng da là tình trạng da và lòng trắng mắt của bé có màu vàng. Vàng da sơ sinh thường gặp ở trẻ sơ sinh trong vài ngày đầu sau sinh và thường tự hết trong vòng 1-2 tuần. Tuy nhiên, nếu vàng da kéo dài hoặc kèm theo các triệu chứng khác, cần đưa bé đi khám bác sĩ.
• Sốt: Nhiệt độ cơ thể của bé sơ sinh thường cao hơn người lớn. Nhiệt độ trực tràng bình thường của bé sơ sinh là 36.5 – 37.5 độ C. Nếu nhiệt độ trực tràng của bé trên 38 độ C, hãy liên hệ với bác sĩ.
• Cảm lạnh: Trẻ sơ sinh rất dễ bị cảm lạnh do hệ miễn dịch chưa hoàn thiện. Biểu hiện của cảm lạnh ở trẻ sơ sinh có thể bao gồm sổ mũi, nghẹt mũi, ho, sốt nhẹ. 
• Tiêu chảy: Tiêu chảy là tình trạng trẻ đi ngoài phân lỏng nhiều lần trong ngày. Tiêu chảy nhẹ thường không nghiêm trọng, nhưng có thể gây mất nước và điện giải ở trẻ. Nếu bé bị tiêu chảy, cần cho bé bú hoặc uống sữa công thức thường xuyên hơn để bù nước và điện giải. Bên cạnh đó, theo dõi tình trạng của bé và liên hệ với bác sĩ nếu bé có các dấu hiệu mất nước như: tiểu ít, mệt mỏi, khóc không ra nước mắt, hoặc có lõm thóp ở đỉnh đầu.
• Ngoài ra, cần quan sát bé thường xuyên để phát hiện những dấu hiệu bất thường khác như bú kém, ngủ li bì, khó thở (thở nhanh, thở mệt, hoặc có tiếng thở khò khè), đi tiêu, đi tiểu bất thường (tần suất đi tiêu, đi tiểu thay đổi đột ngột, phân có màu sắc bất thường, hoặc đi tiểu ít), móm miệng (khó há miệng, khó bú, hoặc có chảy nước dãi nhiều bất thường), phát ban, mũi xanh, mũi vàng, rốn chảy mủ, sưng tấy. 

Nếu bé có bất kỳ dấu hiệu bất thường nào trên đây, cần đưa bé đi khám bác sĩ ngay lập tức.

Có thể ba mẹ chưa biết:

• Tất tần tật về chăm sóc Mẹ và Bé tại Blog Mẹ và Bé của Matida
• Hướng dẫn chăm sóc bé ngủ 101
• Hướng dẫn chăm sóc mẹ sau sinh & Mua sắm đồ dùng cho mẹ

Lời Kết

Chăm sóc bé sơ sinh là một hành trình đầy thử thách nhưng cũng vô cùng hạnh phúc. Hy vọng những thông tin được chia sẻ trong bài viết này sẽ giúp các mẹ tự tin hơn trong việc chăm sóc con yêu của mình.

Ngoài những thông tin cơ bản được đề cập, ba mẹ cũng nên tham khảo ý kiến của bác sĩ nhi khoa để có những hướng dẫn chăm sóc bé phù hợp nhất với tình trạng sức khỏe của bé.

Chúc ba mẹ thành công trên hành trình nuôi dạy con!

Thân mến,

Matida Shop – Mua sắm thông minh cho Mẹ và Bé.